Gastblog: Voorleesfeestje
“Dat klopt niet!” roept een leerling midden in het verhaal wat ik aan de klas voorlees. Dit verhaal over Rama en Sita komt uit A Year Full of Stories: 52 classic stories from all around the world. “Klopt niet?” vraag ik. “Nee,” zegt een andere leerling, “want het was een adelaar die Rama had geholpen om Sita weer te vinden!” Andere leerlingen knikken. “En het was daarvóór Ravana die zich in een gouden hert had veranderd om Sita uit het huis te lokken!” hoor ik de leerling naast mij zeggen. (Dit is trouwens wel duidelijk in het Rama en Sita verhaal in het eerste nummer van ERWASEENS!).
En zo begint een kringgesprek over Divali, verschillende versies van hetzelfde verhaal en details die we in dit Rama en Sita verhaal helemaal niet te horen krijgen. Leerlingen die het Divali festival thuis niet vieren, leggen verbanden met hun eigen vieringen van het licht.
Elke dag feest
De dagen voelen donker en grijs. Het lijkt vaker te regenen. De winter staat om de hoek. Gelukkig valt er veel te vieren in deze tijd van het jaar, zoals Divali (4 november) bij ons op school. Maar het begon al bij de VN dag (24 oktober), Halloween (31 oktober) en Dia de los Muertos (1 of 2 november). Sint Maarten (11 november) is net geweest, en Sinterklaas is sinds zaterdag weer in Nederland. Bij ons in Zweden vieren we ook nog de Nobeldag (10 december), Santa Lucia (13 december) en Mid-winterdag (21 december). En dan hebben we het nog niet eens gehad over Kerst (25 december), Oud & Nieuw (31 december) en het Chinese Nieuwjaar (1 – 15 februari). Een vol programma dus! Maar wat vier je op een internationale school, of in een multicultureel gezin? Wat speelt het voorlezen hierbij voor een rol?
3 Tips voor een voorleesfeestje
Gebaseerd op mijn ervaringen als bibliotheekjuf op een internationale school, en als ouder in een multicultureel gezin, heb ik drie tips:
Ten eerste, lees van alles en leer van elkaar. ERWASEENS heeft prachtige wereldverhalen, of lees bijvoorbeeld het nieuw gepubliceerde Winterverhalen van Dawn Casey. Maar ook de eerder genoemde A Year Full of Stories is een aanrader. Ik lees daar elke week uit voor aan mijn groep 6. Elke week een ander verhaal, uit een andere cultuur, over een andere viering. En elke week weer zijn er kinderen in de klas die ons iets meer over die speciale dag of dat festival kunnen vertellen. Ze brengen nuance aan, vullen de details in en we horen over hoe het bij hen thuis wordt gevierd. Die expert-kennis zorgt voor een eerlijk en kleurrijk beeld dat onze boekenkennis tot leven brengt en een context geeft. Zo leren we dat het Rama en Sita verhaal onderdeel is van een lange reeks verhalen, dat er allerlei verbindingspunten in het verhaal zitten die ik, als niet-Divali vierende voorlezer, niet herken. Ook als je geen Divali experts in jouw klas of familie hebt, kunnen die verhalen als een veelzijdig uitgangspunt dienen waar vele vragen en gesprekken uit voort komen.
Ten tweede raad ik aan om verbanden en de onderliggende thema’s van de verschillende vieringen uit te lichten. Om bij het Divali-voorbeeld te blijven: welke andere vieringen maken gebruik van kaarsen en lampjes? Wat is daar de betekenis van, denk je? Wat zegt dat over die vieringen, over mensen in het algemeen? Hier valt ook onder om bij een bepaalde viering de context van die speciale dag te begrijpen. Daarom hebben wij in onze schoolbibliotheek altijd uitgebreide displays voor iedere feestdag, zoals je op de foto hierboven kunt zien.
Ten slotte denk ik dat een inclusieve en diverse gemeenschap met elkaar de feestdagen kan kiezen waar iedereen het gevoel heeft écht mee te kunnen vieren. Bijvoorbeeld de VN dag, Halloween of Nobeldag. Je kunt natuurlijk ook een thema kiezen, zoals licht, en door een aantal vieringen te combineren je eigen unieke feestdag creëren. Met elkaar schrijven jullie dan een eigen vieringsverhaal, die jullie op die dag dan weer aan elkaar voor kunnen lezen. Zo maak je er een mooi voorleesfeestje van!
In ERWASEENS vind je verhalen uit alle windstreken. Ieder volk en elke cultuur heeft zo zijn eigen vertellingen. Veel van die volksverhalen zijn bij ons helemaal niet bekend, terwijl het mooie verhalen om te lezen zijn.
Fleur is bibliotheekjuf op een internationale school in Zweden. Ze leest voor. Heel vaak. Alle groepen 1 t/m 7 komen één keer per week naar de schoolbieb om te worden voorgelezen. Zo hoopt Fleur bij te dragen aan meer leesplezier, thuis en op school. Lees meer over haar belevenissen op de ISGR Library Blog. Voor haar eigen verhaal- en vertaalavonturen kun je terecht op www.exlibrisfleur.com