Gastblog: Taalspelletjes voor thuis. 

Alleen maar plaatjes

We beginnen met Dixit, nu al een klassieker en een hit bij ons thuis. Je moet, gebaseerd op jouw gekozen plaatje, een woord of uitdrukking kiezen, maar je mag niet te specifiek of gedetailleerd zijn want dan verklap je te veel. De andere spelers moeten namelijk raden wat jouw plaatje is. Als iedereen het juiste plaatje kiest, krijg je geen punten. Maar als iedereen het fout heeft, ook niet. Het leuke is, je kunt Dixit ook spelen als je nog niet kunt lezen, want het zijn dus alleen maar plaatjes. De nieuwste variant, Stella, maar ook andere spelen zoals Mysterium, Mysterium Park, Obscurio Windmill Cozy Stories, of Similo: Sprookjes, zijn allemaal voorbeelden van spelletjes waar het gaat om precies de juiste woorden aan een illustratie te koppelen. Hierbij ontwikkel je dus abstract kunnen denken, je inlevingsvermogen en vergroot je je woordenschat.

Samenwerken, samen praten

Er zijn een hele hoop coöperatieve spelletjes, waarin alle spelers een gemeenschappelijk doel proberen te bereiken, maar de meeste zijn vrij ingewikkeld en voor 10 jaar of ouder. Wij hebben een coöperatief spel ontdekt met een spannend verhaal, waarvan de regels makkelijk te leren zijn en dat geschikt is voor kinderen vanaf 8 jaar: Zombie Kidz. Alle spelers werken samen om de vier uitgangen van de school op slot te doen voordat alle zombies het gebouw zijn binnengedrongen. Het leuke van Zombie Kidz is dat er, hoe vaker je het speelt, er steeds regels en speciale “helden-krachten” bijkomen. Zo blijft het spannend en uitdagend!

Voor jongere kinderen is er het coöperatieve spelletje Vlucht uit de Piratenbaai. Daar kun je al vanaf vijf jaar aan meespelen. Welk coöperatief spel je ook kiest, het feit dat je als spelers een gemeenschappelijk doel hebt, zorgt er voor dat je dus veel moet overleggen, elkaar moet overtuigen, verschillende standpunten moet kunnen begrijpen en daarmee ontwikkel je spreek- en luistervaardigheden.

Kies je avontuur

Het derde soort spelletje is heel anders dan de twee voorgaande, maar ook zeker met een positief effect op de taalontwikkeling. De Comic Quest boeken (momenteel alleen in het Engels te verkrijgen) lees je letterlijk spelenderwijs. Of eigenlijk: speel je lezenderwijs! Het is allereerst een rollenspel, vormgegeven in een stripformaat. Je kiest steeds wat de hoofdpersoon (dat ben je zelf!) gaat doen: wel of niet die deur openmaken? Wel of niet die persoon om advies vragen? En zo word je het hele verhaal doorgeloodst, en dat kan elke keer weer anders uitpakken. Vergelijkbare Nederlandse versies van “kies je eigen avontuur-boeken” zijn Op Avontuur in de Ruimte (7 – 9 jaar) en de Escape Game boeken (vanaf 10 jaar).

Eigen verhalen vertellen

Voor complete verhaal-vrijheid, ga dan aan de gang met Story Cubes. Die kun je op ontelbare manieren gebruiken. Bijvoorbeeld om samen een verhaal te vertellen of om te raden welke afbeeldingen iemand in zijn verhaal heeft verwerkt. Je kunt ook verhaalelementen van elkaar “stelen” en daarmee ontstaan halve verhalen die je op een creatieve manier weer moet herstellen door de dobbelstenen bij een andere speler weg te kapen! Geen gedobbel, maar wel veel verhalen vertellen, doe je met Fairy Tales Fluxx, Once Upon a Time, en Fairy Tile. Deze spelletjes zijn alleen in het Engels te verkrijgen, maar de visuele elementen helpen om de betekenis of de instructie te onthouden (nadat de volwassenen het vertaald hebben). Nog een prachtige en vrije manier van het spelenderwijs verhalen vertellen, doe je met de Story Box. Er zijn verschillende thema’s, die je ook allemaal kunt combineren!

Taal- en verhaal-vaardigheden

De verschillende soorten spelletjes die ik hierboven heb besproken, dragen elk op hun eigen manier bij aan de ontwikkeling van taal- en verhaal-vaardigheden. Bijvoorbeeld:

• Het creatief gebruik van de reeds bestaande woordenschat, en daarmee ook de uitbreiding daarvan.
• Het luisteren naar, verwerken van en reageren op ideeën en instructies.
• Het voorspellings- en redeneringsvermogen.
• Het vermogen om het overzicht te behouden ondanks dat je door het verhaal heen en weer wordt geslingerd! Dat je dus mentaal een logische structuur kunt creëren zodat je daar de kennis en elementen van het steeds veranderende verhaal in kunt plaatsen.
• Het verhalend vertellen, door de constructie en structuur van een verhaal te herkennen en te volgen.

Het kan zijn dat iedereen weer iets anders leert van deze taal- en verhaal spelletjes, maar wat je er ook van leert, het belangrijkste is dat je het met plezier doet!

*De spelletjes in dit blog heb ik gekozen op basis van mijn eigen positieve ervaringen. Ik heb dus geen uitgebreid onderzoek gedaan naar allerlei taal-en verhaalspelletjes, ze vergeleken en de beste uitgekozen. ERWASEENS, of ik, zijn verder ook niet geaffilieerd met de uitgevers van deze spelletjes. Heeft u zelf tips voor leuke taal-en verhaalspelletjes? Stuur mij dan graag een bericht via mijn website www.exlibrisfleur.com. U kunt ook contact met mij opnemen als u voorleesvragen of -tips heeft!